Ik vind altijd van mezelf dat ik best veranderingsgezind ben. Ik hoor mezelf wel eens zeggen dat ik flexibel ben. Maar als anderen voor mij gaan bedenken wat een goede verandering zou zijn voor mij, dan blijkt dat ik ook goed ben in wat wel ‘eigenwijs’ of ‘koppig’ genoemd wordt. Volgens mij verschil ik daarin niet zo erg van andere mensen. In organisatietaal wordt dit dan weerstand genoemd.
Een nieuwe baas, een nieuw systeem of strategie, nieuwe collega’s; het zijn allemaal veranderingen die ons overkomen. Soms wordt een verandering groots ingezet, soms dringt hij zich ineens aan je op, alsof hij naar binnen is geslopen.
Meestal gaat het bij veranderingen in organisaties als volgt: De bovenste laag bedenkt iets (vaak vanuit de beste bedoelingen). Als zij over de verandering hebben nagedacht en eraan gewend zijn, gaan zij over de verandering ‘communiceren’ en vervolgens gaan ze hem ‘uitrollen’. Dit betekent dat zij aan de laag onder hen vertellen wat de bedoeling is. Die laag vertelt het weer aan de laag eronder, enzovoort.
Als kind heb ik al op verjaardagspartijtjes ontdekt, dat als je in een kring zit en je laat een zin (1 kinder-zin!) de kring rond gaan, dat die zin aan het eind heel anders is geworden dan hoe de eerste spreker hem had uitgesproken. Ik vond dat altijd een heel leuk spel. Velen hebben die ervaring ook gehad en toch blijven we in organisaties op zo’n zelfde manier via hiërarchische lagen communiceren. De praktijk is inderdaad dat iedere laag iets toevoegt of iets weglaat en dat de boodschap ‘beneden’ is vervlakt of verdraaid. Bovendien duurt dit uitrollen vaak lang wat ertoe leidt dat mensen of afhaken, of inslapen, of ‘hun eigen ding gaan doen’.
In de antropologie bestaat een naam voor de fase tussen het oude het nieuwe: de liminele fase. De liminele fase is de fase waarin je even in het luchtledige hangt; het ene trapeze-stokje is losgelaten en het andere is nog te ver weg om vast te pakken. Dat is een spannend moment. Het is geen fijn gevoel en daarom hebben we de neiging om maar niet los te laten en gewoon weer terug te zwaaien.
De liminele fase is spannend, maar het geeft ook kans op creativiteit; het gevoel even te kunnen vliegen. Het is daarom zo jammer dat wij onszelf zo weinig kans geven om die liminele fase te ervaren. In het ‘ communiceer en uitrol’-scenario is eigenlijk geen plaats voor de liminele fase.
De begeleidingskundige in mij wordt juist blij van de liminele fase: Ik maak graag van ‘communiceren’ converseren en van ‘uitrollen’ energie genereren.
Wat een goed idee dat jij gaat bloggen. Echt een cadeau aan jezelf op je 51e verjaardag en een cadeau aan de wereld. Want al die mensen in veranderingssituaties moeten inderdaad wel mee. En daar ga jij voor zorgen. Die wiebelende rotsformatie is prachtig! Wat grappig het contrast tussen jouw naam en de naam van Ingrid's bedrijf In balance. Inge, veel succces met bloggen (het mag ook best wat korter) en Twitter past hier uitstekend bij. Mensen willen dit graag lezen en via tweets kun je ze hiernaar toe verwijzen. Maar Keulen en Aken zijn ook niet op één dag gebouwd.
BeantwoordenVerwijderenHartelijke groet,
De Twitterkoningin,
@huidlandschap
alias -Els, je buurmeisje van de schiebroeksesingel